Budapeşte Gezisi Öncesi Bilmen Gereken Her Şey! (Budapeşte Gezi Notları)
- Sabuha Öztürk
- 13 May
- 15 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 25 May
Tarihin İzinde Budapeşte
Budapeşte sadece güzel binalardan ve Tuna Nehri manzarasından ibaret değil; aynı zamanda tarihin farklı dönemlerinden izler taşıyan gerçek bir açık hava müzesi gibi. Her köşe başında başka bir çağın hikayesiyle karşılaşmak mümkün. Budapeşte gezisinde fark etmeden bir Osmanlı hamamının önünden geçebilir, Avusturya-Macar zarafetiyle bezeli bir caddede yürüyebilir ya da Sovyet döneminden kalma bir meydanda soluklanabilirsin. Hazırsan, Budapeşte’nin geçmişinde kısa ama keyifli bir yolculuğa çıkıyoruz!
Osmanlı Dönemi (1541–1686)
Budapeşte’nin tarihi semti Buda, 1541 yılında Osmanlılar tarafından fethediliyor ve tam 145 yıl boyunca Osmanlı himayesinde kalıyor. Bu dönem şehre hamamlar, camiler ve medreseler kazandırıyor. Hatta bugün hala ayakta kalan birkaç Osmanlı yapısı görmek mümkün:
Király Hamamı ve Rudas Hamamı, Gül Baba Türbesi klasik Osmanlı mimarisinin en güzel örnekleri.
Sokaklarda yürürken arada sırada bir Osmanlı çeşmesi ya da kitabe karşına çıkabilir.
Tabii şehir o dönem savaşlarla ve kuşatmalarla da çokça uğraşmış. O yüzden Osmanlı dönemi, hem iz bırakan hem de mücadeleyle geçen bir dönem olarak hafızalarda yer etmiş.
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Dönemi (1867–1918)
İşte Budapeşte’nin bugünkü zarif ve gösterişli mimarisinin temelini atan dönem! 1867’de kurulan Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Budapeşte’yi adeta bir imparatorluk başkenti gibi donatmış.
Şehirdeki Parlamento Binası, Andrássy Caddesi, Opera Binası, Kahramanlar Meydanı gibi pek çok etkileyici yapı bu dönemin eserleri.
Viyana ile yarışacak güzellikte bir şehir yaratılmak istenmiş ve gerçekten de bu zarafet hissediliyor.
Metro sistemi bile (1896’da açılmıştır) Avrupa’nın en eskilerinden biri. Yani o “eski Avrupa şehirleri havası” tam olarak bu dönemin mirası.
Ayrıca bu dönem, Macar kültürünün sanat, müzik ve mimari anlamda altın çağını yaşadığı yıllar. Franz Liszt gibi büyük isimler de bu dönemde sahneye çıkıyor.
Sovyet Dönemi (1945–1989)
II. Dünya Savaşı sonrasında Budapeşte, Sovyetler Birliği’nin etkisi altına giriyor. Bu dönemde şehir bambaşka bir kimliğe bürünüyor.
Gösterişli yapıların yanında betonarme bloklar, propaganda afişleri, gizli polis binaları ortaya çıkıyor.
Terror Háza Müzesi, bu dönemin karanlık yüzünü oldukça çarpıcı bir şekilde anlatıyor.
Bir diğer önemli yer de Memento Park; Sovyet rejimine ait dev heykellerin toplandığı bu açık hava müzesi, dönemin izlerini görmek isteyenler için çok etkileyici bir durak.
Sovyet dönemi Budapeşte’nin hafızasında hala oldukça taze. Yaşlı Macarlar, bu yılları biraz hüzünle ama bolca ironiyle anlatıyor. Gittiğinde sohbet ederken denk gelirsen kulak kabartmanı tavsiye ederim.
Tüm bu dönemlerin izleri hala şehrin içinde yaşıyor. Sokak isimlerinde, binaların mimarisinde, hatta bazen yerel halkın anlattığı anılarda bu tarihi katmanları hissediyorsun. Budapeşte’yi tanımanın en güzel yolu da zaten bu katmanları fark ederek, geçmişin izini sürerek dolaşmak.
Diğer Budapeşte rehberlerimize göz atmayı unutmayın!
Budapeşte'ye Ne Zaman Gitmeli?
İlkbahar (Nisan–Haziran): Şehrin Ruhunu Hissedin
İlkbaharda Budapeşte gerçekten bir başka güzel. Ağaçlar çiçek açıyor, parklar rengarenk oluyor, Tuna kıyısında yürümek bile bir terapi gibi. Hava ılık, turist kalabalığı yaz kadar yoğun değil, fiyatlar da makul düzeyde. Özellikle Mayıs ayında şehirde bol bol açık hava etkinliği oluyor, sokaklarda müzik sesi eksik olmuyor. Ne kalın montla gezmek zorunda kalırsın ne de sıcaktan bunalırsın. Tam tadında.
Sonbahar (Eylül–Ekim): Altın Sarısı Budapeşte
Eylül ve Ekim, şehri romantik bir tabloya çeviriyor. Özellikle Gellért Tepesi ya da Margaret Adası gibi yeşil alanlarda sonbaharın tonlarına bayılacaksın. Hava yine ne çok sıcak ne çok soğuk, yürüyüş yapmak için ideal. Ayrıca yazın kalabalığı çekilmiş oluyor, şehir daha sakin bir havaya bürünüyor. Fotoğraf çekmek için de en güzel zamanlardan biri.
Yaz ve Kış Nasıldır?
Yazın (Temmuz–Ağustos) gitmek istersen, festivaller ve açık hava partileri seni bekliyor ama sıcaklar bazen bunaltıcı olabiliyor. Turist yoğunluğu da epey artıyor.
Kış aylarında (Aralık–Şubat) ise şehir bambaşka bir havaya bürünüyor. Noel pazarları ve termal hamamlar kış romantizmini yaşamak isteyenler için güzel bir tercih olabilir ama soğuklara hazırlıklı olmak gerek.
Eğer hem rahat rahat gezmek hem de şehri en güzel haliyle görmek istiyorsan, Mayıs ya da Eylül aylarını gönül rahatlığıyla tercih edebilirsin. Hem doğa hem de atmosfer açısından Budapeşte bu aylarda en “fotojenik” ve en keyifli halinde oluyor!
İstanbul’dan Budapeşte’ye Nasıl Gidilir?
Ucuza Uçak Bileti Nasıl Bulunur?
En hızlı ve konforlu seçenek tabii ki uçak. İstanbul Havalimanı (IST) ve Sabiha Gökçen Havalimanı'ndan (SAW), Budapeşte Ferenc Liszt Uluslararası Havalimanı’na (BUD) direkt uçuşlar var.
Uçuş süresi: Yaklaşık 1 saat 45 dakika – 2 saat.
Havayolları: Türk Hava Yolları, Wizz Air, Pegasus gibi firmalar direkt uçuyor.
Bilet fiyatları: Erken alırsan uygun fiyatlar yakalayabilirsin. Pegasus ve Wizz Air zaman zaman kampanyalar yapıyor. Nasıl ucuza bilet bulurum dersen, bu blog yazımıza göz atabilirsin :)
Vize Durumu
Macaristan, Schengen bölgesine dahil. Yani Budapeşte’ye gitmek için geçerli bir Schengen vizesi gerekiyor. Eğer daha önce aldıysan işin kolay, ama ilk kez alacaksan planlamanı biraz erken yapmanı öneririm. Macaristan Schengen vizesi için aracı kurum AS Visa.
Budapeşte Havalimanından Şehir Merkezine Ulaşım Rehberi
Budapeşte’ye vardın, peki şehir merkezine nasıl geçeceksin? Hiç gözün korkmasın; havalimanından merkeze ulaşım oldukça düzenli ve seçenek bol. İşte en popüler ve kullanışlı yöntemler:
100E Ekspres Otobüs (En Çok Tercih Edilen Seçenek)
Havalimanından şehir merkezine direkt giden 100E numaralı ekspres otobüs, özellikle turistler için en pratik ve ekonomik yöntem.
Kalkış yeri: Terminal 2B’nin hemen önünden kalkıyor.
Varış noktası: Astoria, Kálvin tér ve Deák Ferenc tér (şehir merkezinin kalbi)
Süre: Yaklaşık 35-40 dakika
Bilet fiyatı: 2.200 HUF (yaklaşık 6€)
Bilet nereden alınır?: Bilet makinelerinden ya da mobil uygulamalardan (Budapesti Közlekedési Központ - BKK app)
Dikkat! Bu otobüs için normal ulaşım biletleri geçerli değil, özel 100E bileti alman gerekiyor.
200E Otobüs + Metro (En Ekonomik Seçenek)
Biraz daha zamanım var ama param cebimde kalsın diyorsan, 200E otobüsüne binip ardından metroya geçebilirsin.
200E ile: Havalimanından Kőbánya-Kispest metro istasyonuna gidiliyor.
Oradan: M3 (mavi hat) metrosuna binip şehir merkezine ulaşabilirsin.
Süre: Ortalama 45–55 dakika
Bilet: Normal toplu taşıma bileti geçerli. (Single ticket: 450 HUF – yaklaşık 1.2€)
Bu yöntem biraz aktarmalı ama özellikle kalabalıktan kaçmak isteyenler için birebir.
Taksi (Konforlu ama Pahalı)
Eğer valizlerle uğraşmak istemiyorsan ya da gece geç saatte vardınsa, taksi ideal. Ama dikkat: Rastgele taksiye binme, sadece resmi şirketleri kullan!
Tavsiye edilen: Főtaxi – havalimanının resmi taksi şirketi
Ücret: Merkeze ortalama 9.000–11.000 HUF (yaklaşık 25–30€)
Süre: Trafiğe bağlı olarak 30-40 dakika
Alternatif olarak, Bolt uygulamasını da kullanabilirsin. Uber Budapeşte’de yok ama Bolt hem uygun fiyatlı hem de güvenilir.
Budapeşte için konaklama seçenekleri oldukça geniş. Tüm önerilerimiz Budapeşte Konaklama Önerileri: Ucuz, Orta ve Pahalı Otel Seçenekleri blogumuzda! Uğramayı unutmayın :)
Budapeşte Şehir İçi Toplu Taşıma Rehberi
Budapeşte'de ulaşım gerçekten çok iyi organize edilmiş. Üstelik tarihi tramvaylardan Tuna Nehri'nde süzülen teknelere kadar ulaşım bile macera gibi! İşte şehirde kolayca gezebilmen için ihtiyacın olan her şey:
Metro (M1, M2, M3, M4)
Budapeşte metrosu, dört ana hattan oluşuyor ve şehirde en hızlı ulaşım aracı diyebiliriz.
M1 (Sarı Hat): Avrupa’nın en eski ikinci metrosu. Andrassy út boyunca gidiyor, turistik yerlerin çoğuna uğruyor.
M2 (Kırmızı Hat): Buda ile Peşte’yi birbirine bağlıyor. Batthyány tér – Örs vezér tere arası.
M3 (Mavi Hat): Kuzey–güney hattı. Şu anda bazı bölümlerinde yenileme çalışmaları olabilir.
M4 (Yeşil Hat): Yeni ve modern. Kelenföld – Keleti Pályaudvar arası.
Tramvay (Favorimiz!)
Budapeşte'de tramvaylar hem nostaljik hem çok işlevsel. Özellikle 2 numaralı tramvay, Tuna kenarından geçiyor ve manzara mükemmel!
Tramvay 2: Parlamento, Zincir Köprü ve Buda manzarası… Adeta gezi gibi bir yolculuk.
Tramvay 4 ve 6: Şehirde 7/24 çalışan tek hat. Özellikle gece geç saatlerde çok işe yarıyor.
Otobüs ve Trolleybus
Şehirde çok sayıda otobüs hattı var. Turistik olmayan mahalleleri keşfetmek için birebir.
Trolleybus: Elektrikle çalışan kırmızı otobüsler, özellikle Peşte tarafında kullanılıyor.
Gece otobüsleri: “9” ile başlayan gece otobüs hatları sayesinde gece geç saatlerde de ulaşım sağlanabiliyor.
Tekne (D11 & D12)
BKK'nin işlettiği toplu taşıma tekneleriyle Tuna Nehri'nde seyahat edebilirsin. Hem ulaşım hem manzara! Özellikle yaz aylarında keyifli oluyor.
Bilet ve Kart Seçenekleri
Tekli Bilet:
Fiyat: 450 HUF (1.2 €)
Her yolculuk için ayrı bilet gerekiyor (aktarma yapacaksan transfer bileti almalısın).
24 Saatlik Bilet:
Fiyat: 2.500 HUF (6.5 €)
Tüm ulaşım araçlarında sınırsız biniş
72 Saatlik Bilet:
Fiyat: 5.500 HUF (14.5 €)
Şehri 3 gün boyunca rahat rahat gezmek isteyenler için çok ideal.
Budapest Card:
Hem ulaşım hem de bazı müzeler, turlar ve restoranlarda indirim içeriyor.
24-48-72 saatlik versiyonları var. Detaylı bilgi için web sitesini ziyaret edebilirsin.
Bilet Nereden Alınır?
Metro istasyonlarındaki bilet makineleri (ingilizce menü var)
BKK mobil uygulaması
Bazı otobüs/tramvay duraklarındaki kiosklar
Gazete bayileri, marketler
Biniş yapmadan önce biletini mutlaka damgalamayı unutma! (Elektronik biletlerde QR kod okutuyorsun.)
Uygulama Önerisi
Budapesti Közlekedési Központ (BKK FUTÁR) uygulaması çok kullanışlı. Hangi otobüs/tramvay ne zaman gelecek, nerede aktarma yapacaksın hepsi bu uygulamada. Ayrıca e-bilet de alabiliyorsun.
Budapeşte Gezisi İçin Kaç Gün Gerekir?
Budapeşte'yi hakkını vererek gezmek için 3-4 gün ayırmanızı öneririz. ''Budapeşte Gezi Rehberi: Gezilecek Yerler, Tavsiyeler ve İşaretli Harita'' blogumuza göz atıp buna siz de karar verebilirsiniz tabii :)
Budapeşte’de Para Birimi, Ödeme Yöntemleri ve Döviz İşlemleri
Budapeşte’de resmi para birimi Macar Forinti (HUF). Bazı turistik yerlerde Euro kabul edilse de, genelde kur farkı pek avantajlı olmuyor, bu yüzden yerel para birimini kullanmak her zaman daha karlı.
Peki alışveriş yaparken ne kullanacağız? Merak etme, kredi kartı kullanımı oldukça yaygın. Restoranlar, kafeler, müzeler, mağazalar... çoğu yerde Visa ya da Mastercard rahatlıkla geçiyor. Hatta bazı yerlerde temassız ödeme bile yapabiliyorsun. Yine de küçük işletmelerde veya pazar gibi nakit ağırlıklı yerlerde bir miktar HUF bulundurmak işini kolaylaştırır.
Minik bir not: ATM’ler şehirde bolca var ama para çekerken döviz çevrim uyarılarına dikkat et. “Euro yerine Macar Forinti ile mi işlem yapmak istersiniz?” gibi bir soru çıkarsa, Forinti’yi seçmek genellikle daha avantajlı oluyor.
Döviz Ofisleri
Ben döviz işini burada hallettim. Minimum tutarda kesinti yapan, en yüksek kurdan bozan döviz ofisi burasıydı. Şehirde birçok yerde bulabilirsiniz. Konuma 'Kaadan Co'' yazmanız yeterli.
Başıma gelen komik bir olayı anlatmak istiyorum size. Ben İstanbul Havalimanı'nda bir miktar Macar Forinti almıştım yanıma ne olur ne olmaz diye. Gittiğimde de ilk gün bunları kullandım fakat elimdeki bir kağıt parayı bir mekan kabul etmedi. Sebebini sordum ama yaşlı teyze İngilizce bilmiyordu. Sadece' ''fake, fake!'' dedi. Sahte mi ne nasıl olur diye şaşırırken kredi kartıyla ödeme yaptım - Allahtan kart geçen bir yerdeydim. Döviz bürolar ve bankalar kapanmıştı, gidip onlara da soramadım. Başka bir mekanda İngilizce bilen birine denk geldim ve sordum, ''Bu para sahte mi? Bir işletme bunu kabul etmek istemedi ve ''fake, fake'' dedi. Ama ben bunu İstanbul Havalimanı'nda döviz bürosundan aldım. Sahte olamaz ki.'' dedim. Kız da bana; ''Sahte değil, bu bizim eski paramız. Şu an işlemden kalktı ama endişelenme banka ya da döviz bürosuna gidersen sana yenisini verirler, değiştirirsin'' dedi. İçime bir su serpildi :) Bu da yaşadığım trajikomik anılardan biriydi. Sizin de aklınızda olsun, aman diyeyim :)
Budapeşte’de Kültür ve İnsanlar
Budapeşte, tarih boyunca birçok farklı kültürün etkisinde kalmış bir şehir. Macar kültürü, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Osmanlı İmparatorluğu, Sovyetler Birliği gibi büyük imparatorlukların izlerini taşır. Bu etkileşimler, şehrin mimarisinden mutfağına kadar her yerde kendini gösteriyor.
Dil ve Türkçe ile Bağlantılar
Macarca, Fin-Ugor dil ailesine ait bir dil olup, Türkçe ile bazı ilginç ortak kelimelere sahip. Özellikle Osmanlı İmparatorluğu’nun etkisiyle, günlük dilde birçok Türkçe kelime kullanılmakta. Mesela "alma" kelimesi elma anlamına gelirken, "araba" da aynı şekilde araba olarak kullanılıyor. Bu tür tanıdık kelimeler, seyahatin sırasında seni biraz daha evinde hissettirebilir.
Tabii ki Macarca tamamen farklı bir yapıya sahip olduğu için, iletişimde biraz zorlanman mümkün. Ancak gençlerin çoğu İngilizce konuşabiliyor, bu yüzden herhangi bir dil engeliyle karşılaşman pek olası değil. Kültürel bağlamda iletişim genellikle sıcak ve dostane. İnsanlar nazik, ancak ilk başta biraz mesafeli olabilirler. Yavaşça sohbet etmeye başlandığında ise sıcak bir ilgiyle karşılaşıyorsun.
Budapeşte’de Yaşam ve İnsanlar
Budapeşte, Macaristan’ın başkenti olmanın yanı sıra, ülkenin kültürel ve ekonomik merkezi olarak da öne çıkıyor. Şehirdeki insanlar günlük hayatta son derece pratik ve ciddi olabilirler, fakat misafirlere karşı oldukça yardımsever ve nazik olduklarını söylemek mümkün. Geniş caddelerde yürürken, bazen insanlar seni fark edebilir ve yol tarifinde yardımcı olurlar. Özellikle turistik bölgelerde, gençler genellikle yabancılarla daha rahat iletişim kurar ve İngilizce konuşmada gayet iyidirler. Benim başıma şöyle bir olay gelmişti; yaşlı bir amca beni karşıdan karşıya geçirmek istedi. Sonrasında bunu bir hizmet olarak gördüğünden midir bilmem para istedi. Şaşırmıştım açıkçası :)
Macaristan'da Ne Yenir?
Macar mutfağı deyince akla ilk gelen şey: paprika! Evet, Macarlar kırmızı toz biberi her şeye koyuyor. Ama bu kötü bir şey değil — çünkü ortaya çıkan yemekler hem iştah açıcı hem de epey doyurucu oluyor.
Gulaş (Gulyás)
Macar mutfağının yıldızı kesinlikle gulaş çorbası. Adı çorba ama kıvamı neredeyse yahni gibi. İçinde bolca et, patates, havuç ve tabii ki paprika var. Soğuk bir Budapeşte gününde içini sıcacık yapan bu lezzeti yerel lokantalarda ya da pazar yerlerinde mutlaka denemelisin.
Lángos
Lángos, “Macar pizzası” olarak bilinen bir sokak lezzeti. Kızartılmış hamurun üstüne sürülen sarımsaklı krema ve rendelenmiş peynir ile servis ediliyor ama isteyen üzerine sucuk, pastırma ya da nutella bile koydurabiliyor. Sokakta yürürken eline bir lángos alıp Tuna kıyısında oturmak, Budapeşte’nin tadını çıkarmanın en güzel yollarından biri!
Hortobágyi Palacsinta
Bu bir tatlı değil, ismine aldanma! Etli bir krep aslında. İncecik krep hamurunun içine kıymalı bir harç konuluyor, sonra üstüne kremalı sos dökülerek fırınlanıyor. Dışı yumuşacık, içi nefis bir sürpriz gibi. Klasik Macar restoranlarında mutlaka menüde yer alır.
Tatlılar
Macarların tatlıya da ayrı bir ilgisi var. En meşhurlarından biri Dobos torta. Kat kat pandispanya, çikolatalı krema ve en üstte çıtır karamel katmanıyla hem göze hem mideye hitap ediyor.
Bir de kürtőskalács (chimney cake) var; sokaklarda döner ızgarada pişirilirken kokusuyla seni içine çekiyor resmen. Tarçınlı, vanilyalı, çikolatalı çeşitleri var. Çek'lerin trdelnik tatlısına benzetiyorum ben :)
İçkiler
Macaristan deyince bir de Tokaji şarapları var tabii. Hafif tatlı içimiyle meşhurdur. Ayrıca, “Unicum” adında şifalı otlardan yapılan geleneksel bir likörleri var ama ilk yudumda biraz şaşırtabilir, uyarayım.
Budapeşte’de Hamam Kültürü: Buhar, Tarih ve Şifa Bir Arada
Budapeşte sadece Tuna kıyısındaki masalsı manzarasıyla değil, şifalı termal sularıyla da tam anlamıyla ruhunuza iyi gelen bir şehir. Avrupa'da başka hiçbir şehir bu kadar çok termal kaynağa sahip değil. İşte bu yüzden Budapeşte, boşuna “Avrupa’nın Termal Başkenti” unvanını taşımıyor.
Biraz Tarih: Hamam Geleneği Nereden Geliyor?
Budapeşte'nin hamam kültürü, Roma dönemine kadar uzanıyor. O dönemden kalma bazı kalıntılar hala görülebiliyor. Ancak bu kültürün şehre gerçek anlamda yerleşmesi Osmanlı İmparatorluğu’nun Budapeşte’yi fethettiği 16. yüzyıla dayanıyor. Osmanlılar burada hamamlar inşa etti, şifa niyetine sıcak suya girmeyi günlük yaşamın bir parçası haline getirdi. Hatta bugün hala kullanılan bazı hamamlar, Osmanlı döneminden kalma.
Budapeşte'deki En Meşhur Hamamlar
Széchenyi Termal Hamamı
Budapeşte’nin ve hatta Avrupa'nın en büyük termal hamamı. Sarı renkli barok binasıyla adeta bir sarayı andırıyor. Kışın dışarısı -5 dereceyken sıcak havuza giren, satranç oynayan amcaları burada görebilirsin. Dış havuzlar kadar iç bölümler, saunalar ve buhar odaları da oldukça etkileyici. Bir yorgunluk atmak istersen mutlaka uğramalısın.
Gellért Hamamı
Gellért Hotel’in içinde yer alıyor ve gerçekten zarif bir atmosfere sahip. Renkli cam tavanlar, mozaik döşemeler ve sanat eseri gibi havuzlarıyla burası adeta görsel bir şölen sunuyor. Daha "spa" tarzı ve rahatlatıcı bir deneyim arayanlar için ideal.
Rudas Hamamı
16 . yüzyılda Osmanlılar tarafından inşa edilmiş. Sekizgen kubbeli ana havuzu hala orijinal yapısını koruyor. En ilginç kısmıysa: tepe katındaki cam kubbeli havuzu. Buradan hem sıcak suyun keyfini çıkarabiliyorsun, hem de Tuna Nehri'ne yukarıdan bakabiliyorsun. Özellikle akşam saatlerinde manzara muhteşem.
Ne Yapılır? Nasıl Gidilir?
Budapeşte’de hamama gitmek bir turistik aktiviteden çok daha fazlası. Yerel halk da hafta sonlarını burada geçirmeyi seviyor. Genelde sabah erken ya da öğle sonrası saatlerde gitmek en iyisi. Yanında havlu, terlik ve mayo götürmeyi unutma. Ama dert etme, çoğu hamamda hepsi kiralanabiliyor.
Hamam fiyatları genellikle 6.000 – 10.000 HUF (yaklaşık 15-25 €) arasında değişiyor. Ekstra hizmetler (masaj, sauna, özel alanlar) ekledikçe fiyat artıyor ama deneyim buna kesinlikle değer.
Ruin Barlar Kültürü: Yıkık Dökük Binalardan Rengarenk Mekanlara
“Ruin” kelimesi İngilizce’de “yıkıntı” demek. Evet, ruin barlar adını tam da buradan alıyor çünkü bu barlar, İkinci Dünya Savaşı sonrasında harap olmuş, kullanılmayan eski apartmanlarda, fabrikalarda ya da avlularda kurulmuş. Özellikle Yahudi Mahallesi’ndeki (District VII) bu terkedilmiş binalar, 2000’li yılların başında yaratıcı girişimciler tarafından elden geçirilmiş ve ortaya hem tarihi dokuyu koruyan, hem de yepyeni bir eğlence anlayışı çıkaran barlar çıkmış.
Bu barların en güzel yanı şu: Hiçbiri pırıl pırıl, düzenli ve “şık” mekanlar değil. Aksine, duvarlarda soyulmuş boyalar, rastgele yerleştirilmiş ikinci el mobilyalar, eski bisikletler, avizeler, lambalar, koltuklar... Hepsi bir arada ama bir şekilde çok uyumlu. Kaotik ama rahatlatıcı. Her köşesinde farklı bir hikaye varmış gibi.
Biraz Sanat, Biraz Bohem
Ruin barlar sadece içki içilen yerler değil. Aynı zamanda sanat galerisi gibi, film gösterimi yapılan alanlar gibi, hatta bazen bit pazarları gibi çalışıyorlar. Birçok barın içinde minik sahneler oluyor, burada yerel müzisyenler çalıyor ya da DJ’ler performans sergiliyor. Yani burası hem turistler için hem de Budapeşteliler için bir buluşma noktası.
En Meşhur Ruin Bar: Szimpla Kert
İlk ve en ikonik ruin bar olan Szimpla Kert, Budapeşte’nin gece hayatı sahnesini başlatan mekan. İçeri girdiğinde nereye bakacağını şaşırıyorsun. Renkli lambalar, eski televizyonlar, bisiklet jantından yapılmış lambalar, bitkiler, retro afişler... Her detay dikkat çekici. Farklı odalarda farklı müzikler çalabiliyor. Ayrıca gündüzleri burada küçük organik pazarlar da kuruluyor.
Instant-Fogas Complex
Aslında iki büyük barın birleşiminden oluşuyor: Instant ve Fogas. 7-8 farklı dans alanı var. House, techno, pop, hip-hop gibi farklı müzik türleri çalınıyor. Daha kulüp havasında ama ruin bar estetiğini koruyor.
Ellátó Kert
Biraz daha salaş, biraz daha lokal. Bahçeli kısmı çok hoş. Hem bar hem de atıştırmalık bir şeyler bulabileceğin rahat bir yer. Geceleri daha genç bir kitle oluyor.
Csendes Vintage Bar
Diğerlerine göre daha küçük, ama tam bir vintage cenneti. Duvarlardan eski daktilolar, bebekler, lambalar sarkıyor. Sessizce bir şeyler içmek ya da arkadaşlarla sohbet etmek için ideal.
Nerede Bulunurlar?
Ruin barların çoğu Erzsébetváros (7. bölge) civarında yer alıyor. Özellikle Kazinczy utca sokağı, barlar sokağı gibi düşünebilirsin. Akşam 9-10 gibi kalabalıklaşmaya başlar, gece yarısından sonra iyice canlanır.
Budapeşte’de Alışveriş Yapılacak Yerler
Váci Utca – Klasik ve Turistik
Budapeşte’nin en meşhur alışveriş caddesi. Zincir mağazalar, hediyelik eşya dükkânları, kafe ve restoranlar sıralanmış. Hediye almak ya da sadece vitrinlere bakınarak yürümek bile keyifli. Biraz turistik ama atmosferi çok hoş. Sokak müzisyenlerine denk gelirsen müziğini dinlemeden geçme.
Andrássy út – Şık ve Lüks
“Budapeşte’nin Champs-Élysées’si” diyebiliriz buraya. Lüks moda markaları, tasarım butikler, sanat galerileri, tarihi pastaneler... Eğer alışverişte kalite ve tarz arıyorsan, burası tam sana göre. Hatta sırf vitrinlere bakmak için bile uğranır.
Büyük Pazar Hali (Nagycsarnok) – Yerel Tatlar ve Hediyelikler
Tuna Nehri kıyısında yer alan bu dev kapalı pazar, sadece alışveriş değil aynı zamanda kültürel bir deneyim. Alt katta sebze-meyve, salam-sucuk, paprika (Macar biberi) gibi yerel lezzetler; üst katta ise nakışlı masa örtüleri, el yapımı hediyelikler ve geleneksel kıyafetler var. Turist ama samimi, kalabalık ama eğlenceli.
Gozsdu Udvar – Tasarım Butikler & El Sanatları
Burası gündüzleri el yapımı takılar, lokal sanatçılara ait tasarımlar, küçük butik ürünler bulabileceğin harika bir avlu. Akşamları barlara dönüşüyor ama gündüz alışveriş yapmak için çok tatlı bir atmosferi var. Biraz bohem, biraz hipster.
WAMP Design Market – Yerli Tasarımcılar Pazarı
Eğer seyahatten dönerken “herkesin aldığından farklı” bir şey almak istiyorsan, WAMP Design Market’e mutlaka uğra. Macar tasarımcıların yaptığı kıyafetler, aksesuarlar, ev dekorları burada satılıyor. Ayda bir ya da birkaç kez düzenleniyor (genellikle Pazar günleri). Zamanını uydurursan, mutlaka denk gelmeye çalış.
Antikacılar Caddesi – Falk Miksa utca
Koleksiyon meraklıları ve vintage düşkünleri için biçilmiş kaftan. Mobilyalar, tablolar, kitaplar, küçük heykeller… Geçmişin izlerini taşıyan parçaları karıştırmak çok keyifli. Fiyatlar bazen uçabiliyor ama bakmak da keyifli.
WestEnd City Center & Arena Mall – AVM keyfi
Daha klasik bir alışveriş günü geçirmek istersen, Budapeşte’nin büyük alışveriş merkezlerinden birine gidebilirsin. WestEnd, tren istasyonunun hemen yanında. Arena Mall ise biraz daha şık ve geniş. Her ikisinde de global markalar, restoranlar ve sinema salonları var.
Ne Alınır?
Paprika (Macar biberi): Toz ya da tüp formda satılır, yemek sever arkadaşlara güzel hediye olur.
Tokaji şarabı: Macaristan’ın meşhur tatlı şarabı.
Macar porselenleri (Herend, Zsolnay): Gerçekten çok zarif ve özel parçalar.
El yapımı çikolatalar, reçeller, lavantalı ürünler
Hediyelik nakış işlemeler, tahta oyuncaklar, halk motifli ürünler
Budapeşte'ye Gelmişken Gezilebilecek Diğer Yerler
Budapeşte’ye kadar gelmişken, çevrede keşfedilecek o kadar güzel yer var ki! Şehir sadece kendi başına büyüleyici değil, yakın çevresi de doğasıyla, tarihiyle ve kültürüyle insanı etkiliyor. Eğer vaktin varsa günübirlik ya da 1-2 günlük kaçamaklarla aşağıdaki noktalara da mutlaka göz atmanı öneririm:
Szentendre
Budapeşte’ye trenle sadece 30-40 dakika mesafede, şirin mi şirin bir sanatçı kasabası. Rengarenk evleri, taş sokakları, sanat galerileri ve marzipan müzesiyle meşhur. Tuna Nehri kıyısında yürüyüş yapmak, kafelerinde oturmak çok keyifli. Yerel hediyelikler almak için de ideal.
Ulaşım: Budapeşte’den H5 tren hattıyla Batthyány tér istasyonundan binebilir, yaklaşık 40 dakikada ulaşabilirsin.
Gezilecek Yerler:
Marzipan Müzesi (şekilli tatlılar harika!)
Szentendre Açık Hava Müzesi
Tuna kıyısı yürüyüş yolu
Minik sanat galerileri, el işi dükkanları
Tavsiyem: Trenle gidip tüm gününü burada geçirebilirsin. Dönüşte nehir kenarında gün batımına denk gelirsen şahane fotoğraflar çıkar.
Visegrád
Tuna Nehri’ne bakan tarihi bir kale düşün: Visegrád tam olarak öyle bir yer! Orta Çağ’dan kalma kaleyi gezebilir, muhteşem Tuna manzarasını izleyebilirsin. Ayrıca doğa yürüyüşleri ve bisiklet turları için de harika bir bölge.
Ulaşım: Szentendre’ye kadar tren, sonra otobüs ya da direkt araba ile (yaklaşık 1-1,5 saat).
Gezilecek Yerler:
Visegrád Kalesi (panoramik Tuna manzarası!)
Kraliyet Sarayı Kalıntıları
Yürüyüş yolları ve orman rotaları
Tavsiyem: Eğer doğa ve tarih bir arada olsun diyorsan burası tam sana göre. Yürüyüş ayakkabılarını unutma!
Esztergom
Macaristan’ın en büyük katedrali burada bulunuyor. Esztergom Bazilikası ihtişamıyla gerçekten büyülüyor. Tuna Nehri burada Slovakya ile sınırı oluşturuyor, yani bazen tek bir köprüyle iki ülke arasında geçebiliyorsun!
Ulaşım: Otobüs veya trenle yaklaşık 1.5 saat.
Gezilecek Yerler:
Esztergom Bazilikası (ülkenin en büyüğü!)
Tuna Nehri kıyısı
Slovakya’ya yürüyerek geçebileceğin köprü
Tavsiyem: Bazilikanın tepesine çıkarsan hem Macaristan’ı hem Slovakya’yı aynı anda görebilirsin. Epey etkileyici.
Gödöllő Sarayı (Gödöllő Castle)
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu zamanında Kraliçe Sisi’nin yazlık sarayı olarak kullanılmış bu yer, Budapeşte’ye sadece 30 km uzaklıkta. Hem tarihi hem de zarif mimarisiyle görülmeye değer.
Ulaşım: Budapeşte Keleti Garı’ndan trenle 45 dakika.
Gezilecek Yerler:
Kraliçe Sisi’nin Sarayı
Bahçeler ve sergi salonları
Tavsiyem: Sarayın içi kadar bahçesi de çok güzel. Özellikle ilkbahar ya da sonbaharda gitmeyi planlıyorsan rengarenk bir ortam seni bekliyor olacak.
Balaton Gölü
Biraz daha vaktin varsa (özellikle yaz aylarında), Budapeşte’ye yaklaşık 1,5-2 saat mesafedeki Balaton Gölü’ne gitmeni öneririm. “Macar Denizi” olarak da bilinen bu gölün çevresinde yüzme, tekne turları, bağ evleri ve termal kaplıcalar gibi pek çok alternatif var. Özellikle Tihany, Balatonfüred ve Badacsony bölgeleri çok keyifli.
Hollókő Köyü (UNESCO Mirası)
Tam anlamıyla zamanın durduğu bir köy. Geleneksel Macar köy yaşamını görmek isteyenler için birebir. Renkli kıyafetli köylüler, ahşap evler ve bolca doğa… Otobüsle biraz zaman alabilir ama kesinlikle sıra dışı bir deneyim.
Viyana (Avusturya)
Budapeşte'den trenle yaklaşık 2.5 saat. ÖBB (Avusturya Demiryolları) veya RegioJet ile çok rahat bir tren yolculuğu yapabilirsin. Otobüsle de gitmek mümkün (Flixbus popüler). Klasik müziğin kalbi: Mozart, Beethoven, Strauss... hepsi burada yaşamış. Schönbrunn Sarayı, Belvedere Sarayı, Viyana Opera Binası gibi ikonik yerler seni bekliyor. Viyana kafeleri (özellikle Sachertorte tatlısı!), sokak sanatçıları ve düzenli şehir yapısı gerçekten çok etkileyici. Eğer mimariye ve klasik sanata ilgin varsa, Budapeşte’den sonra Viyana tam senlik!
Viyana'da ne yapılır? Nereli ziyaret etmeli dersen eğer bu yazıdan sonra ''Viyana Gezi Rehberi: Gezilecek Yerler, Tavsiyeler ve Harita'' blogumuz seni bekliyor :)
Prag (Çekya)
Budapeşte’den trenle yaklaşık 6.5–7 saat. RegioJet veya Nightjet trenleriyle gitmek mümkün. Uykulu trenle gece yolculuğu yapmayı da düşünebilirsin! Otobüsle gitmek de ekonomik ve rahat (Flixbus yine iyi bir seçenek). Orta Çağ havasını halasoluyabileceğin bir şehir: Taş sokaklar, gotik kuleler, tarihi köprüler... Prag Kalesi, Charles Köprüsü, Astronomik Saat gibi efsane yerler var.
Fiyatlar genel olarak Viyana’ya göre daha uygun. Eğer Budapeşte’de tarihi sevdiysen, Prag seni büyüler. Şehir tam bir açık hava müzesi gibi!
Prag için harika bir rehberimiz var. Prag Gezi Rehberi: Gezilecek Yerler, Tavsiyeler ve Harita yazımıza göz atmayı unutma! :)
Mini Öneri:
Eğer zamanın varsa, rotanı şöyle yapabilirsin:
Budapeşte → Viyana (2.5 saat) → Prag (4 saat) Ben bu rotayı yapmıştım :)
Ya da tam tersi: Budapeşte → Prag (7 saat) → Viyana (4 saat)
İkisi arasında seyahat trenle de, otobüsle de çok rahat. Bütçene ve zamanına göre gece treniyle ulaşım yaparak konaklamadan da tasarruf edebilirsin.
Umarım bu rehber Budapeşte seyahatin öncesi sana yardımcı olur. Bol bol güzel anılar biriktireceğiniz harika bir seyahat dilerim! Sorularınız ya da görüşleriniz için yorumlar kısmında buluşalım.
Comments